فصل اول: کلیات (1-6)

مصوب 1378/09/07 همراه با آخرین اصلاحات سال 1402
ماده ۱- انتخابات مجلس شورای اسلامی برطبق مقررات این قانون انجام می‌گیرد و دولت موظف است در برگزاری انتخابات ترتیبی اتخاذ نماید‌که پیش از پایان دوره قبل، انتخابات را برگزار نماید به طوری که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. ‌تبصره ۱- مقصود از کلمه ‌مجلس در این قانون، مجلس شورای اسلامی می‌باشد. تبصره ۲- در دوره هایی که علاوه بر انتخابات مجلس شورای اسلامی، انتخابات مجلس خبرگان نیز برگزار می شود، وزارت کشور موظف است ترتیبی اتخاذ نماید تا انتخابات مجلس شورای اسلامی وانتخابات مجلس خبرگان به صورت همزمان در یک روز برگزار شود. (الحاقی مصوب ۱۳۹۵/۳/۳) تبصره ۳- أخذ رأی باید با فاصله زمانی حداقل هفتاد روز تا پایان هر دوره مجلس شورای اسلامی برگزار گردد. (الحاقی مصوب ۱۳۹۵/۳/۳) ‌ماده ۲- عده نمایندگان مجلس شورای اسلامی دویست و نود نفر می‌باشد و افزایش تعداد آن براساس اصل شصت و چهارم (۶۴) قانون اساسی‌خواهد بود. ‌تبصره- از تعداد کل نمایندگان پنج نفر به ترتیب ذیل مربوط به اقلیتهای دینی می‌باشد: ‌زرتشتیان و کلیمیان هرکدام یک نماینده، مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعا یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هرکدام یک نماینده. ‌ماده ۳- نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی به‌عهده شورای نگهبان می‌باشد. این نظارت استصوابی و عام و در تمام مراحل در کلیه امور‌مربوط به انتخابات جاری است. ماده ۴ (اصلاحی ۱۴۰۲/۵/۱)- در موارد زیر انتخابات میان دوره ای مجلس همزمان با اولین انتخابات بعدی مندرج در اصل ششم (۶) قانون ‌اساسی جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود: الف ـ انتخابات یک یا چند حوزه انتخابیه باطل و یا به هر دلیل از جمله فوت یا انصراف داوطلبان یا منتخبین یا حوادث غیرمترقبه متوقف شده یا برگزار نشود، به‌نحوی که منجر به عدم انتخاب نماینده گردد. ب ـ اعتبارنامه‌ منتخبین، به تصویب مجلس نرسد. ج ـ چنانچه به ‌دلیل فوت یا استعفا یا هر علت دیگر، حوزه‏ انتخابی ه‏ای یک یا چند نماینده‏ خود را از دست بدهد. تبصره ۱ ـ چنانچه تعداد نمایندگان مجلس کمتر از چهار پنجم مجموع نمایندگان شود، وزارت کشور مکلف است حداکثر ظرف چهارماه پس از تاریخ اعلام آن توسط مجلس شورای اسلامی با هماهنگی شورای نگهبان، انتخابات میان دوره ای را در حوزه یا حوزه های مربوط برگزار نماید. در اجرای این تبصره تمامی مواعد زمانی فرایند انتخابات به نصف کاهش می یابد. در این شرایط، مدت‌زمان استعفای داوطلبان مشمول ماده (۲۹) این قانون، دو ماه قبل از روز برگزاری انتخابات می باشد. بلافاصله بعد از اعلام تاریخ برگزاری انتخابات، فهرست مشاغل هم تراز توسط وزارت کشور، به آگاهی عموم می رسد. تبصره ۲ ـ انتخابات مرحله اول و میان دوره ای در صورتی قابل اجراست که تعداد نامزدها حداقل دو برابر کرسی های نمایندگی باشد. ماده ۵- سرپرستان وزارت کشور، استانداری، فرمانداری و بخشداری در اجرای این قانون به جای وزیر کشور، استاندار، فرماندار و بخشدار‌خواهند بود. ماده ۶- سنوات نمایندگی مستخدمین رسمی دولت اعم از لشکری و کشوری و سازمانها و شرکتها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، نهادهای‌عمومی و شهرداریها پس از انتخاب شدن و صدور اعتبارنامه با اعطای گروه و افزایش سنواتی مربوطه جزو سنوات خدمتی آنان محسوب خواهد شد و‌در دوران نمایندگی فقط حقوق نمایندگی را دریافت خواهند کرد. ‌تبصره ۱- سالهای دوره نمایندگی مجلس جزء سنوات خدمت آن تعداد از نمایندگانی هم که در طول دوره نمایندگی و یا پس از آن به استخدام‌دستگاههای دولتی و وابسته به دولت در می‌آیند محسوب می‌گردد. تبصره ۲ (الحاقی ۱۴۰۲/۵/۱) – حق بیمه یا کسور بازنشستگی نمایندگانی که مطابق ماده (۲۹) این قانون از شغل خویش استعفا داده و سوابق بیمه ای آنها با صندوق مربوط قطع شده است، توسط مجلس و بنا به درخواست و رضایت نماینده، در صندوق های بازنشستگی مربوط اعمال می شود.