ماده 1 - سازمان هواپیمایی کشوری میتواند به تشخیص خود، اماکن و محلها و تأسیسات واقع در فرودگاههای کشور، اعم از زمین، ساختمان و تأسیسات را که تخصیص آنها به امور مذکور در ماده 2 لطمهای به امر بیخطری پرواز وارد نسازد و مانعی در انجام امور و فعالیتهای فنی و اداری فرودگاهها ایجاد ننماید، با رعایت مقررات مربوط به هواپیمایی کشوری و فرودگاهها متناسب با موضوع و طبیعت کار، به اشخاص حقیقی یا حقوقی اعم از عمومی (دولتی) یا خصوصی به اجازه و یا هر ترتیب معوض دیگر واگذار نماید و اجارهبها و حقالاستفاده متناسب دریافت نماید.
منظور از واگذاری و اجاره در این آئیننامه مطلقاً برقراری روابط استیجاری مقرر در قانون موجر و مستأجر و نظایر آن نبوده و حقوقی نظیر حق کسب و پیشه ایجاد نمیکند و از هر حیث تابع شرایط قرارداد و این آئیننامه و لایحه قانونی واگذاری اماکن و محلها در فرودگاههای کشور است.
ماده 2 - اماکن و محلها و تأسیسات موضوع واگذاری و اجاره، باید منحصراً به اموری تخصیص داده شود که با فعالیتها و نیازمندیهای هواپیمایی کشوری و فرودگاهها ارتباط داشته و موجب توسعه و ایجاد تسهیلات در امور هواپیمایی کشوری باشد و یا به تشخیص سازمان هواپیمایی کشوری، انجام امور مورد تقاضا در فرودگاه لازم و به مصاحت باشد برقراری سرویس تاکسیرانی و اتوبوسرانی و کرایه هر نوع اتومبیل در فرودگاه ممنوع است مگر با اجازه کتبی سازمان هواپیمایی کشوری و در این زمینه سازمان هواپیمایی کشوری با مشارکت شرکتهای واحد اتوبوسرانی و تاکسیرانی ادارات راهنمایی و رانندگی و پلیسراه در جهت ایجاد نظم صحیح تاکسیرانی و اتوبوسرانی و کرایه اتومبیل به نحوی که تأمین نیاز مسافران فرودگاه را بنماید تدابیر لازم را اتخاذ خواهند نمود. فروش سیار اشیاء در فرودگاه ممنوع است.
ماده 3 - تشخیص رابطه فعالیت با امور و نیازمندی هواپیمایی کشوری و فرودگاهها و ضرورت و مصلحت واگذاری و اجاره محل و مکان و تأسیسات با هیئتی مرکب از پنج نفر موسوم به «هیئت تشخیص» است که اعضای آن برای مدت دو سال از طرف سازمان هواپیمایی کشوری تعیین میگردند. انتصاب مجدد این افراد برای یک دوره دوساله دیگر بلامانع است.
ماده 4 - متقاضی باید تقاضای خود را شامل هویت کامل (نام و نام خانوادگی ـ اقامتگاه ـ شغل در صورتی که شخصیت حقوقی باشد نوع آن و در صورت لزوم خلاصه آگهی ثبت آن مندرج در روزنامه رسمی با قید اینکه متضمن آخرین تغییرات است) و اموری که برای انجام آنها درخواست واگذاری محل، تأسیسات یا زمین نمود با تعیین و اعلام:
الف ـ مشخصات کامل محل و تأسیسات مورد تقاضا.
ب ـ در صورتی که تقاضا زمین باشد، مقدار زمین مورد احتیاج و تعیین نوع ساختمان و تأسیساتی که در نظر دارد ایجاد نماید.
ج ـ برنامه و طرح مقدماتی کار.
د ـ هرگونه توضیحی که منظور و مقصود درخواست را کاملاً روشن نماید.
هـ ـ ارائه هرگونه مدرکی که قادر بودن متقاضی را به انجام موضوع مورد تقاضا بهطور اطمینانبخش برساند، ضوابط احراز توانائی متقاضی برابر دستورالعمل خواهد بود که توسط سازمان هواپیمایی کشوری تنظیم و هیئت تشخیص ملزم به رعایت آن خواهد بود.
با قید اینکه از مقررات این آئیننامه کاملاً آگاه بوده و متعهد و ملتزم به رعایت آن میباشد، در سه نسخه تنظیم و به سازمان هواپیمایی کشوری (فرودگاه مربوط) تسلیم نماید. این تقاضا در هیئت تشخیص مطرح و در صورت موافقت هیئت تشخیص و اعلام آن به فرودگاه مربوط، نسبت به انعقاد قرارداد و واگذاری محل یا تأسیسات اقدام خواهد شد. در صورت رد تقاضا از طرف «هیئت تشخیص» از متقاضی تا شش ماه پس از تاریخ رد، درخواست جدیدی نسبت به همان موضوع پذیرفته نمیشود.
ماده 5 - سازمان هواپیمایی کشوری نسبت به تأمین آب، برق، تلفن، تهویه و سایر تأسیسات محل مورد واگذاری تعهدی ندارد، لکن در صورت استفاده از تسهیلات مذکور مستأجر یا استفادهکننده بایستی بهای هریک را طبق تعرفه سازمانهای مربوط برابر تشخیص کنتور و در صورتی که نصب کنتور مقدور نباشد به تشخیص سازمان هواپیمایی کشوری پرداخت نماید.
ماده 6 - واگذاری زمین بهصورت اجاره حداقل برای مدتی خواهد بود که با استهلاک سرمایهای که از طرف مستأجر یا استفادهکننده برای ایجاد ساختمانها و تأسیسات صرف میگردد متناسب باشد ولی بهصورت، حداکثر مدت اجاره و استفاده از 25 سال و در مورد اماکن ساختمانها و تأسیسات متعلق به سازمان هواپیمایی کشوری از پنج سال تجاوز نخواهد نمود.
ماده 7 - در انقضای مدت اجاره و استفاده کلیه ساختمانها و تأسیسات و اعیانی که مستأجر و استفادهکننده در محل موضوع واگذاری و مورد اجاره به هزینه خود ایجاد نموده است، متعلق بسازمان هواپیمایی کشوری خواهد بود و در هرحال در مدت اجاره و استفاده به هیچ وجه حق فروش و انتقال و واگذاری ساختمانها و تأسیسات و اعیانی احداثی را بهر نحو از انحاء به غیر ندارد مگر با رعایت مواد 2 و 4 این آئیننامه و کسب نظر سازمان هواپیمایی کشوری.
ماده 8 - در صورتی که در طی مدت استفاده مستأجر یا استفاده کننده از مورد اجاره یا مورد استفاده سازمان هواپیمایی کشوری اقدام به فسخ قرارداد اجاره یا استفاده بنماید و از طرف مستأجر یا استفادهکننده به احداث ساختمان و تأسیسات مجاز مبادرت شده باشد و مستأجر یا استفادهکننده مطالبه قیمت ساختمانها و تأسیسات مجازی را که شخصاً ایجاد نموده بنماید سازمان هواپیمایی کشوری طبق نظر کارشناس رسمی دادگستری در رشته مربوط قیمت عادله را تعیین و با کسر درصدی متناسب با زمان استفاده در رابطه با مدت اجاره به مستأجر یا استفادهکننده پرداخت خواهد نمود، مشروط بر اینکه قیمت پرداختی به مستأجر یا استفادهکننده به هرحال 2/3 قیمت عادله تعیین شده توسط کارشناس رسمی دادگستری تجاوز ننماید.
در صورتی که انگیزه فسخ مورد اجاره یا مورد استفاده در طی مدت اجاره و یا استفاده از طرف سازمان هواپیمایی کشوری عمل خلاف معمول یا خلاف مقررات هواپیمایی کشوری یا قرارداد مربوطه به نظر «هیئت تشخیص» باشد مستأجر یا استفادهکننده هیچگونه حقی بر مطالبه قیمت ساختمان و تأسیسات نخواهد داشت.
ماده 9 - تعیین میزان اجارهبها و حق استفاده بهوسیله یک نفر کارشناس رسمی دادگستری خواهد بود و دستمزد کارشناس وسیله متقاضی، مستأجر یا استفادهکننده پرداخت میگردد.
نحوه انتخاب و ارجاع کار به کارشناس به این ترتیب است که سازمان هواپیمایی کشوری از بین شش نفر از کارشناسان رسمی دادگستری در رشته مربوط یک نفر را به قید قرعه انتخاب مینماید و نظر این کارشناس برای متقاضی، مستأجر یا استفادهکننده قطعی است در صورتی که سازمان هواپیمایی کشوری نظر به قید قرعه انتخاب و یک نفر را نیز خود تعیین مینماید نظر اکثریت این هیئت کارشناسی مناط اعتبار و قطعی است. دستمزد و هزینه کارشناسی در مرحله دوم بالمنافصه خواهد بود.
تبصره - در نقاطی که کارشناس رسمی دادگستری وجود ندارد به ترتیب مذکور در این ماده از کارشناسان ثبت و محلی و یا از کارشناسان رسمی دادگستری نزدیکترین شهرستان به محل استفاده خواهد شد.
ماده 10 - مستأجر یا استفادهکننده مکلف است در بهرهبرداری از عین مستاجره و محل مورد استفاده قوانین و مقررات مربوط به فرودگاهها و پرواز هواپیماها را رعایت نماید به نحوی که عملیات او در عین مستأجر و محل مورد استفاده مانع انجام وظایف و اداره امور فرودگاه و مؤسسات وابسته به آن نشده و به تأمین بیخطری پرواز هواپیماها لطمه وارد نسازد.
ماده 11 - مستأجر یا استفادهکننده مکلف است محل مورد واگذاری و ساختمانها و تأسیسات خود را طوری نگاهداری و تعمیر و آباد نماید که به زیبایی و آبادانی فرودگاه لطمه وارد نگردد.
ماده 12 - نصب هرگونه تابلو و علائم و آگهیهای تجارتی و غیره به هر شکلی که باشد در محلهای واگذاری و محوطه و حدود فرودگاهها و خیابانهای وابسته به آن بهطور کلی ممنوع است ولی مستأجر و یا استفادهکننده میتواند هرکدام از آنها را برای انجام موضوع اجاره و واگذاری در عین مستأجره و محل مورد استفاده لازم بداند پس از تحصیل اجازه از سازمان هواپیمایی کشوری در عین مستاجره یا محل مورد استفاده نصب نماید.
ماده 13 - چنانچه مستأجر یا استفادهکننده بخواهد در ساختمانها و تأسیساتی که طبق این آئیننامه به وجود آورده تغییرات اساسی دهد به نحوی که نقشه اولیه تغییر کند و یا موجب خراب کردن تمام و یا قسمتی از ساختمانها و تأسیسات مذکور گردد و یا تغییراتی در نما و زیبایی ساختمان بدهد، باید برای تغییرات مزبور به طریقی که در ماده 4 جهت تقاضای محل و تحصیل اجازه اصل ساختمان مقرر است اقدام نموده و اجازه مجدد تحصیل نماید. در مورد ساختمانها و تأسیسات متعلق به سازمان هواپیمایی کشوری تعمیرات کلی و اساسی که مربوط به اصل بنا و جلوگیری از خرابی و انهدام آن میباشد به عهده سازمان هواپیمایی کشوری و تعمیرات جزئی و تعمیراتی که مربوط به بهتر استفاده کردن از عین مستاجره یا محل مورد استفاده است به عهده مستأجر یا استفادهکننده است. تشخیص کلی یا جزئی بودن تعمیرات با «هیئت تشخیص» مقرر در ماده 3 است.
ماده 14 - در انقضاء مدت اجاره یا استفاده سازمان هواپیمایی کشوری میتواند اجاره را تجدید کند لیکن میزان اجاره بهاء و حق استفاده به نرخ روز بر طبق ماده 8 آئیننامه تعیین خواهد شد و مستأجر یا استفادهکننده در تجدید اجاره با شرایط مزبور نسبت به دیگران حق تقدم خواهد داشت عدم تأدیه دستمزد و هزینه کارشناسی از طرف مستأجر یا استفادهکننده از پرداخت، دستمزد و هزینه مذکور وسیله سازمان هواپیمایی کشوری پرداخت و از مستأجر یا استفادهکننده، دریافت میگردد.
ماده 15 - در تقاضا و قرارداد اجاره یا استفاده برای ایجاد یا تکمیل ساختمانها و تأسیسات باید مدتی تعیین و مستأجر یا استفادهکننده متعهد گردد که در ظرف مدت تعهدات خود را انجام دهد و چنانچه از انجام تمام یا قسمتی از تعهدات خود با وجود مهلتی که سازمان هواپیمایی کشوری متناسب با مدت اجاره و استفاده و ضرورت و اهمیت موضوع میدهد خودداری نماید. سازمان هواپیمایی کشوری حق دارد قرارداد را فسخ و ساختمان و تأسیسات ناتمام را به نفع خود ضبط نماید و در هر حال مستأجر یا استفادهکننده مسئول پرداخت خساراتی است که از عدم رعایت مقررات این آئیننامه و یا عدم انجام تعهدات خود به سازمان هواپیمایی کشوری وارد ساخته است.
ماده 16 - در مورد اراضی و ساختمانها و تأسیساتی که قبل از تصویب این آئیننامه سازمان هواپیمایی کشوری به اجاره و یا به هر ترتیب دیگر واگذار نموده است باید طبق مقررات این آئیننامه عمل شود.
ماده 17 - در هر مورد که مستأجر یا استفادهکننده در رابطه با اجرای این آئیننامه و قرارداد مربوط با هواپیمایی کشوری اختلاف پیدا کند «هیئت تشخیص» مرجع رسیدگی به اختلاف بوده و نظر «هیئت تشخیص» در مورد اختلاف برای طرفین قطعی است. در مورد تخلیه محل بر طبق لایحه قانونی واگذاری و تخلیه اماکن و محلها در فرودگاههای کشور اقدام میگردد.
ماده 18 - آن قسمت از آئیننامه اجاره و استیجار اراضی فرودگاههای کشوری مصوب 16/11/42 و کلیه مقرراتی که مغایر با این آئیننامه باشد ملغی است.